O le Palemia o toga O Akilisi Pohiva na ia valaʻauina uso a setete o le Pasefika e faaseʻe i lalo e fai se faʻataʻitaʻiga lelei mo tagata le aoga o le itulagi. Na ia fautuaina foi e mafai ona latou setiina se tauvaga mamafa-pa'ū.
O le Pasefika o loʻo i ai fale maualuluga maualuluga i le lalolagi ma faʻamaʻi e le pipisi, ma ua fautuaina e Pohliva e avea le tauvaga ma vaega o le Pacific Islands Forum, o se fonotaga faʻaletausaga a setete tutoʻatasi i le Pasefika. Na fautuaina e le taitai Toga e faapea, e fuaina taʻitaʻi taʻitasi i le fonotaga o lenei tausaga, ae le i toe foʻi mai i le tausaga e sosoʻo mai, mo le isi fuaina.
"E le faatatau i le e leiloa le tele kilo, ae ina ia mafai ona aveʻese ese le mamafa, e tatau ona 'ai māmā ma o le maua o le maloloina o le mafaufau o le a alu mamao," Pohiva, sa avea muamua faiaoga o le aʻoga, lipotia lipotia The Samoa Observer. "O le taimi lava e fetuunaʻi ai taʻitaʻi i lena mafaufauga o le a latou maumauaʻi e tuu o latou tagata i le tutusa itu ma o ese mai iina."
Faʻailoa e le World Health Organisation, tasi mai le toalima tamaiti ma talavou i totonu o le 10 atunuu o le Pasefika o loʻo vasega o ni tagata puta tele, aʻo nisi o suʻesuʻega e faʻaalia ai e 40 i le 70 pasene o tamaiti lapopoʻa o le a avea ma tagata matua lapoʻa. O le mau a le WHO o le taatele o le lapoʻa i totonu o le itulagi e oʻo atu i le suia o meaai masani ma meaʻai mai fafo, gaosi.
In Nauru, 61 percent of adults are obese. On the Cook Islands, the figure is 56 percent. Globally, around 12 percent of adults are classed as obese. The high rates of obesity in region has led life expectancy to drop while cases of diabetes and cardiovascular disease have risen.
Na faaalia e Pohiva lona le fiafia i le leaga o le aafiaga o taumafaiga na taumafai nei e foia le mataupu i le Pasefika ma na ia faamoemoe o le tauvaga mamafa-paʻu atonu o se faataitaiga lelei mo tagata e mulimuli ai.
"O le le pipisi faamai [fua faatatau] ma tamaiti lapopoʻa e i ai mea uma e faatatau i a tatou amioga masani ma o tatou olaga ma o se faigata mataupu pe a oo mai io tatou tagata Pasefika," o lana tala lea.
“Ma taitai o atumotu o le Pasefika, tatou te feiloai ma talanoa ma talanoa e uiga i lenei mataupu, ae o taumafaiga i lenei mataupu e le o aafia ai… Sa matou lagolagoina le mataupu lava lea e tasi i le tele o tausaga ae foliga mai e le aoga.”
